OBS Het Spectrum en ODBS De Eskampen uit Peize hebben een plusklas voor de leerlingen die extra uitdaging behoeven. Zij werken met deze leerlingen aan gezamenlijke activiteiten met nadruk op onderzoekend leren en ‘out of the box’ denken en aan persoonlijke doelen op het gebied van inzicht in jezelf, samenwerken, communiceren, leren leren en presenteren, analytisch-, creatief- en reflectief denken. De 3D-printer heeft een plaats verworven in dit leren. Twee uur per week ontmoeten deze leerlingen elkaar in de plusklas, maar het werkt ook door in de anderen uren.. en op de andere leerlingen. Anet Timmer, plusklasbegeleider, deelt hier haar ervaringen.
Hoe begon het ondernemen?
In het schooljaar 2013-14 zijn wij gestart met ondernemen in de plusklas. De leerlingen kregen een gastles over de paperclip. Uit onderzoek is gebleken dat kinderen veel creatiever denken dan volwassenen. Om deze creativiteit niet te verliezen of beter nog, uit te bouwen, moeten we ons onderwijs anders inrichten. De gastspreker daagde de leerlingen dan ook uit zoveel mogelijk ideeën te bedenken over wat je met een paperclip zou kunnen doen. De ideeën waren eindeloos. Er werd zelfs een stoel bedacht te ontwerpen vanuit een paperclip!
De vier beste ideeën werden gekozen en verder uitgewerkt in groepen. Bij iedere groep kwam een ondernemer uit de directe omgeving meedenken over het ontwerp. Er volgde marktonderzoek, een website werd opgezet en een vader kwam een presentatie geven over marketing. De leerlingen gaven zelf gastlessen in hun eigen klassen en lieten hen helpen bij het productieproces, om uiteindelijk de producten te gaan verkopen op het plein. De organisatie ‘Meesterlijk Ondernemen In Drenthe’ (MOID) en ‘Betapunt Noord’ maakten dit initiatief mede mogelijk en in juni 2014 was onze onderneming een feit. Op de kinderbedrijvendag (georganiseerd door MOID) werd ons bedrijf ‘Superclipsproducties’ officieel ingeschreven bij de Kamer van Koophandel.
De 3D-printer als onderdeel van het ondernemend leren
De ondernemer in de leerlingen was geboren. De verkoop was een succes geworden en de leerlingen wilden meer. Ze hadden ideeën voor nieuwe producten en de verkoop daarvan, inclusief promotieplan en kortingsacties. Maar deze zouden niet met slechts een paperclip en wat papier en kralen als grondstof gemaakt kunnen worden. Hiervoor hadden ze een 3D-printer nodig! Dit was het moment waarop 3Dkanjers in beeld kwam. Zij leveren een prachtig aanbod van een zelf te bouwen 3D-printer, een introductie, handleidingen voor het bouwen, ontwerpen en printen, een community op het web om van alles na te kunnen zoeken en vragen, ervaringen uit te wisselen en service en garantie. En van deze laatste hebben we dankbaar gebruik gemaakt, want ook voor de leerkracht is het een leuke uitdaging
De leerlingen hebben wederom een heel schooljaar enthousiast ondernomen. De bouw van de printer was een hele klus, maar toen die eenmaal printte waren de leerlingen zó trots dat ze deze zelf gebouwd hadden. Ze weten er nu veel meer van; ze weten hoe het werkt en als er problemen zijn kunnen ze deze meestal zelf oplossen. Ze zijn zelfs in pauzes en na schooltijd regelmatig aan het werk. Omdat alle kinderen in de scholen erg nieuwsgierig werden naar de 3D-printer hebben ze ook al workshops in andere klassen gegeven over de 3D-printer en een ontwerpwedstrijd uitgeschreven. Op de kijkmiddag zijn alvast de eerste ontwerpen verkocht ten bate van een nieuwe rol PLA plastic voor de 3D-printer. We verkopen als een trein: de bestellijst is nog niet eens volledig afgewerkt. Komend schooljaar kunnen wij dus zo de draad weer oppakken. We zullen dan ook eens een boekhouder uitnodigen voor tips om onze administratie te professionaliseren. Bovendien ligt er een aanvraag van een andere groep om hen te elpen ondernemen. Wellicht willen zij ook gebruik maken van de 3D-printer?
Onze visie op het werken met de 3D-printer
Wij willen leerlingen eigenaar laten zijn van hun eigen leerproces. Hen begeleiden door geen antwoorden te geven op vragen, maar door vragen te stellen. Wij stimuleren een onderzoekende houding. Leerlingen stellen vragen en vinden antwoorden. Zij werken samen, helpen elkaar, verdelen taken. Zij maken gebruik van ICT en hun omgeving. En niet iedereen doet hetzelfde, iedereen heeft zijn eigen taak binnen ons bedrijf. We hebben ons bedrijf verdeeld in afdelingen; onderzoeken en ontwerpen, productie en onderhoud, marketing en public relations. Van iedere afdeling is er één leider. Zij vormen samen het managementteam. Zo wordt er gebruik gemaakt van ieders talenten, maar worden er ook talenten ontwikkeld. We doen niet net alsof, we doen het echt. Dit maakt het leren functioneel. De 3D-printer is hierbij geen doel maar middel. En niet zomaar een middel, maar een aantrekkelijk middel. De 3D-printer biedt een vierde dimensie: die van perspectief! Vele doelen zijn bereikt en er zijn nog meer te behalen. Wij hebben al weer zin in een nieuw schooljaar.
Auteur: Anet Timmer, Plusklasbegeleider OBS het Spectrum en ODBS de Eskampen.