Op vrijdagmiddag 22 september vond het allereerste onderwijscafé Meppel plaats. Het onderwijscafé is een idee van PCBO Meppel en Promes. Hiermee willen zij verbinden en ervoor zorgen dat de krachten van het onderwijs in Meppel gebundeld worden. Tijdens deze eerste bijeenkomst kwam leerkracht Jaap Bouwman van cbs het Kompas vertellen over het inzetten van de 3D-printer in het klaslokaal. Hieronder vind je een videoverslag waarin Jaap, 3Dkanjer van het eerste uur, uitgebreid verteld over zijn ervaringen en hoe hij de 3D-printer inzet in het basisonderwijs.

Steeds meer scholen in Nederland gaan experimenteren met de micro:bit. De micro:bit is een programmeerbare computerbordje, in te zetten voor allemaal leuke toepassingen. 25 rode LED lichtjes die een boodschap kunnen laten zien en twee drukknoppen. De micro:bit bevat een bewegingssensor en weet hoe snel hij gaat en in welke richting. Je kan de micro:bit aansluiten op de computer via een USB of via Bluetooth een connectie maken met je smartphone.

De micro:bit is educatief gezien een goed hulpmiddel voor het leren programmeren en heeft uitgebreide mogelijkheden om verbindingen te maken met sensoren, zodat het ook voor andere vakgebieden te gebruiken is. Geschikt voor zowel het primair als voortgezet onderwijs. Meer informatie over de micro:bit vind je op de website van de Micro:bit Educational Foundation.

Micro:bit en 3D-printen

De Micro:bit is al een tijdje verkrijgbaar in Engeland is onder meer door de BBC ontwikkeld om kinderen te leren programmeren. De 3D-community in Engeland heeft dit ook direct opgepakt en er zijn diverse 3D-modellen verkrijgbaar die je kunt uitprinten met de 3D-printer.

Kitronik

Op de website van Kirtonik, partner van BBC micro:bot, vind je een aantal CAD-files van de micro:bit zelf. Werk je bijvoorbeeld met Fusion 360 of een ander professioneel CAD-programma, dan kun je de .sat of .stp file van de micro:bit importeren en gebruiken. Kirtonik heeft ook een .stl file gepubliceerd. Fijn voor alle Tinkercad gebruikers. De .stl file van micro:bit kan je gewoon importeren en gebruiken als mal voor je eigen ontwerp. Bijvoorbeeld een handige case om je micro:bit te beschermen.

Thingiverse

Op de bekende 3D-download website Thingiverse vind je natuurlijk heel veel 3D-modellen voor de micro:bit en met name houdertjes en “cases”. Zoek maar eens op microbit of micro:bit.

MyMiniFactory

MyMiniFactory is ook een bekende website met veel 3D-modellen. Vaak betaald en soms gratis te downloaden. De meeste modellen voor micro:bit zijn gratis. Kijk maar eens op MyMiniFactory.

Leerkrachten die starten met een 3Dkanjers Experience ontvangen van 3Dkanjers onder meer de handreiking 3D-printen in het klaslokaal en de speciale handreiking voor de leerlingen. In combinatie met de 3Dkanjers community website en de 3Dkanjers coach zijn ze hiermee in staat de 3Dkanjers Experience goed te begeleiden.

En wij zijn heel blij! Vanaf nu hebben we ook het Inspiratieboek 3D-printen voor leerlingen en leerkrachten. Deels gemaakt door leerkrachten en leerlingen (en natuurlijk onze 3Dkanjers coaches). In het boek vind je onder meer een handig overzicht van 3D-ontwerpprogramma’s, praktische tips en 24 inspiratiekaarten.

Ga aan de slag met Rietveld, ontwerp een draagbare plant, maak een robot met LittleBits of help de wereld een handje met de 3D-printer. Bijna alle ideeën zijn zowel toepasbaar in het PO als VO (onderbouw). Een overzicht met de relatie naar de relevante kerndoelen hebben we ook in het boek opgenomen.

Het inspiratieboek is (gratis) te downloaden vanaf het besloten deel van de 3Dkanjers community website en is natuurlijk alleen bestemd voor scholen die betrokken zijn bij een 3Dkanjers Experience.

Als ik samen met Robin Platjouw door het gebouw van basisschool ’t Slingertouw in Eindhoven loop, komt er meteen een aantal kinderen op ons af: ‘Meneer Robin, de dino is klaar. Hij is echt vet geworden!’ En inderdaad. Even later heeft Robin de schedel van een Tyrannosaurus Rex in zijn handen. Gemaakt met de 3D-printer van de school. En vet is-ie!

Als leerkracht van groep 7 en ict-coördinator van de school had Robin de grote wens om kinderen meer in contact te brengen met techniek. ‘Onze school ligt met Brainport, ASML, Philips en de TU Eindhoven om de hoek, eigenlijk in het hart van de technische bedrijvigheid. Toch merken de leerlingen daar weinig van. Ik heb daarom een subsidieaanvraag gedaan bij Onderwijs Pioniers. Ik wilde namelijk graag een technisch lab maken om de nieuwsgierigheid van kinderen naar techniek te prikkelen. En dat is gelukt! Sinds november 2014 hebben we L@b4makers, een prachtige ruimte die is uitgerust met computers, technisch Lego, Makey Makey, LittleBits, Cuboro knikkerbanen en mijn grootste wens: een 3D-printer.’

Zelf bouwen

Eigenlijk staat er niet één 3D-printer in het lab van Robin, er is er ook nog eentje ‘under construction’. ’t Slingertouw heeft gekozen voor het project 3Dkanjers. Dat betekent dat er op school een doos geleverd wordt met daarin alle onderdelen om een 3D-printer te maken en een handleiding. Het zelf bouwen van de printer is een belangrijk onderdeel van het project. Remco Liefting, initiatiefnemer van 3Dkanjers, legt uit waarom. ‘Met 3Dkanjers willen we niet zomaar een 3D-printer voor scholen beschikbaar stellen. We willen kinderen meer bieden dan alleen kennis laten maken met de printer zelf, maar ook leren hoe die printer in elkaar zit. Als jij zelf hebt meegebouwd aan zo’n geweldig apparaat ben je veel meer betrokken. Kinderen zijn trots op hun prestatie en voelen zich mede-eigenaar van de printer. Op die manier gaat techniek veel meer leven.’

Zoek het maar uit

‘Het idee van 3Dkanjers sprak mij meteen aan’, zegt Robin. ‘Op deze manier leren de kinderen veel meer over techniek. Bovendien krijgen we goede begeleiding van 3Dkanjers. Je kunt merken dat ze echt iets willen betekenen voor het onderwijs. De mensen van 3Dkanjers denken mee over ­lesideeën en blijven steeds vernieuwen. Remco neemt regelma­tig contact op om te vragen hoe het project loopt en wat we nodig hebben om verder te kunnen. Er is ook een forum op hun site waar je met vragen terecht kunt. Ik heb daardoor niet het gevoel dat ik het allemaal zelf maar uit moet zoeken.’

Zelf modellen ontwerpen

Kinderen leren hoe ze modellen van 3D-ontwerpen op internet kunnen zoeken en ontwerpen hun eigen printbare modellen. Donna (10) en Daphne (11) uit groep 7 zijn in het lab van Robin met de 3D-printer aan de slag gegaan. ‘We hebben eerst op de tablet onderzocht wat je allemaal met een 3D-printer kunt doen’, vertellen ze enthousiast. ‘Daarna hebben we zelf ontwerpen gemaakt. Dat kan in een speciaal computerprogramma. We hebben onze naam gemaakt met hartjes erbij. In het programma kun je die dan in elkaar schuiven. De printer verwarmt een soort plastic waardoor het vloeistof wordt. Dan gaat hij steeds een laagje plastic printen. Je kunt er gave dingen van maken zoals de Eiffeltoren of een eenhoorn. Het is echt cool dat wij een 3D-printer hebben op school!’

Populaire wc’s

‘Of kinderen door het technisch lab ook echt meer belangstelling hebben gekregen voor techniek, kan ik natuurlijk niet bewijzen’, zegt Robin Platjouw. ‘Maar ik merk het zeker aan de enthousiaste reacties. Ik denk dat kinderen sowieso geïnteresseerd zijn in techniek. Ze willen graag dingen onderzoeken en ontdekken. Ze krijgen hier veel vrijheid in het lab en dat gaat prima. Ze zijn altijd druk met het uitvoeren van nieuwe ideeën. En de wc’s die achter de 3D-printer zijn, worden ineens veel vaker bezocht; kun je onderweg mooi even checken waar de printer mee bezig is!’

Bron: COS (www.computersopschool.nl / @cosonline)

“Scholen zijn elke dag bezig het allerbeste uit hun leerlingen te halen en we zien dat moderne leermiddelen daarin een steeds grotere rol spelen. De aanstaande NOT lijkt me een mooie gelegenheid voor leraren om zich te laten inspireren en te kijken wat voor de eigen lespraktijk zou kunnen werken en wat niet”, aldus staatssecretaris Sander Dekker in het speciale NOT Magazine van december.

Dat is zeker een mooie gelegenheid! Ultimaker, 3Dkanjers en de Rolf groep (KG & Rolf en QL-ICT) heten u dan ook van harte welkom op één van onze stands op dé vakbeurs NOT van 27 tot en met 31 januari 2015 in de Jaarbeurs te Utrecht.

De 3D-printer als inspirator voor wetenschap en techniek in het onderwijs

Steeds meer scholen kijken naar de mogelijkheid voor het inzetten van een 3D-printer in het onderwijs om het onderwerp wetenschap en techniek leuk en uitdagend te maken maken. Maar op welke manier wek je de interesse van leerlingen met de 3D-printer en stimuleer je tegelijkertijd de ontwikkeling van specifieke vaardigheden? Moet je daarvoor een speciale training hebben als leerkracht of kunnen de leerlingen dit helemaal zelf oppakken? En welke 3D-printer is hier nu voor geschikt? Een kant-en-klare of een 3D-printer die de leerlingen geheel zelf kunnen bouwen?

Ultimaker – 3Dkanjers – de Rolf groep

Op de stand van Ultimaker / 3Dkanjers (F049) en in de lounge (D057) van de Rolf groep (KG & Rolf / QL-ICT) vertellen wij u er alles over en laten we zien hoe het werkt en waarom het zo werkt. Ultimaker is dé leverancier van 3D-printers in het onderwijs en ondersteunt 3Dkanjers – exclusief – voor het primair onderwijs. 3Dkanjers is hét initiatief voor 3D-printen voor basisscholen en heeft een unieke leerlijn ontwikkeld: de 3Dkanjers Experience. Leerlingen leren hiermee op een uitdagende en onderzoekende wijze de werking en toepassing van de 3D-printer goed kennen door deze eerst zelf te bouwen en daarna zelf ook te gebruiken.

Wij nemen voor u de tijd

Kom langs op stand F049 (Hal 10, Management, Advies en Organisatie) van Ultimaker / 3Dkanjers en maak kennis met de wereld van 3D-printen in het onderwijs. Wil je inhoudelijk wat dieper in kunnen gaan op de mogelijkheden van het starten van een 3Dkanjers Experience bij jouw op je school? Maak dan met het formulier hieronder nu al een afspraak met één van onze 3Dkanjers Coaches. Dan nemen wij echt even de tijd. Ben je breder geïnteresseerd in de toepassing van moderne leermiddelen in het onderwijs? Maak dan een afspraak met één van de adviseurs van KG & Rolf / QL-ICT. Zij nemen, indien u dat wenst, u mee langs alle relevante stands op de NOT en geven hun visie weer op leren in de 21ste eeuw.

En als dat nog niet genoeg is…

Tijdens de NOT beurs verloten wij elke dag één gratis 3Dkanjers inspiratie workshop: “van idee naar creatie”, voor een groep leerlingen bij u op uw school. Tijdens deze workshop gaan de leerlingen een uitdaging aan om een praktisch probleem op te lossen en maken uiteindelijk een digitaal ontwerp, wat vervolgens wordt uitgeprint. Hoe cool is dat? Deze prijs is natuurlijk alleen te winnen als u serieus aan het nadenken bent over het toepassen van 3D-printen op uw school om zo het onderwerp wetenschap en techniek leuk en uitdagend te maken. Hoe kunt u dit winnen? Door met onderstaand formulier een afspraak met ons te maken tijdens de beurs.

De meemakers van 3Dkanjers:

De Rolf Groep (QL-ICT en KG & Rolf), OinO-Advies, Ultimaker, Innofil3D en 3Dkanjers hebben samen de handen ineengeslagen om een flinke impuls te geven aan het techniekonderwijs in Nederland.

• 3Dkanjers is een initiatief dat is ontwikkeld door Remco Liefting en Jos Kok van 3Dkanjers; Projectbureau voor talentontwikkeling door wetenschap en techniek.
• de Rolf groep is al meer dan honderd jaar producent en leverancier van een breed assortiment onderwijsleermiddelen, producten op het gebied van digitaal leren, spel- en ontwikkelingsmaterialen, creatief materiaal, buitenspeelmateriaal en meubilair.
• OinO-Advies, ondernemers in onderwijs, ondersteunt het primair onderwijs middels maatwerk trainingen en ontwikkelingstrajecten.
• Ultimaker is een Nederlandse producent van (open source) 3D-printers. Geroemd in vakkringen en heeft een zeer groot wereldwijde community van co-creators.
• Innofil3D is onze partner als het gaat om PLA filament. Het plastic voor de 3D-printer. Zo kunnen wij tegen een gereduceerd tarief 3Dkanjers filament aanbieden met een hoge kwaliteit dat ook “food graded” is.

Vandaag start basisschool Op ‘t Veld in Emmen met een 3Dkanjers project. Wat dit project bijzonder maakt, is dat de leerlingen in groep 7 en 8 de kans krijgen om hun eigen ideeën als een echte ondernemer om te zetten in concrete producten. En dat kan natuurlijk heel goed met een 3D-printer!

In het kader van het Drentse project Meesterlijk Ondernemen leren basisschoolleerlingen ondernemende activiteiten neer te zetten. Vanuit verschillende rollen leren ze te werken in leerlingondernemingen. Ze leren daarbij ‚meesterlijk’ om te gaan met basisvaardigheden zoals taal en rekenen en worden gecoached door leerkrachten en innovatieve ondernemers.

Itie van den Berg, projectleider Meesterlijk Ondernemen in Drenthe, werkt samen met 3Dkanjers om dit bij obs Op ‘t Veld te realiseren. De leerlingen gaan de komende periode eerst de 3D-printer zelf bouwen. Zo leren ze naast goed samenwerken ook veel over wetenschap en techniek. Je moet als ondernemer natuurlijk wel weten hoe je eigen productieproces in elkaar zit. Met enige begeleiding van een ‘bouwouder’ zal over een paar weken de eerste printjes verschijnen. En dan gaan de ondernemers in spé zelf een product ontwerpen, ontwikkelen, produceren en verkopen.

3Dkanjers heeft een unieke leerlijn voor 3D-printen op basisscholen ontwikkeld. Deze leerlijn is in samenwerking met de betrokken leerkrachten uit de 3Dkanjers projecten en de studenten van de pedagogische academie van de Hanzehogeschool Groningen tot stand gekomen. Deze leerlijn omvat naast het bouwproces van de 3D-printer (wat uniek is in Nederland) ook het zoeken en maken van 3D-objecten en het 3D-printen van 3D-objecten. Daarnaast zijn we van mening dat het werken met de 3D-printer in het klaslokaal ingebed dient te worden in lopende leerlijnen binnen het primaire onderwijs. Wij zijn daarom in de 3Dkanjers community continu bezig met het ontwikkelen van nieuwe modules en leskaarten. Zo ver wij weten, is er nog geen enkele leerlijn zo ver ontwikkeld en getoetst in de praktijk als die van 3Dkanjers.

Meer informatie? Ga naar: Wat is een 3Dkanjers project.