Geschreven door Anet Timmer, plusklasbegeleider ODBS de Eskampen en OBS het Spectrum uit Peize
Ik zou bijna zeggen: “Missie geslaagd”, maar het product was niet het belangrijkste doel. Belangrijker was het proces. Veel leerdoelen zijn aan bod gekomen en niet alleen voor de leerlingen, ook voor de leerkracht.
Wij zijn een groep van zestien leerlingen van twee scholen en een leerkracht en een ouder als begeleiders. Het betreft een plusklas. Er wordt behalve aan de kerndoelen voor het basisonderwijs ook meer specifiek aan verrijkingsdoelen gewerkt. Wij werken hierbij aan doelen uit de ‘Doelen en Vaardigheden Lijst’ (DVL) van de Stichting Leerplan Ontwikkeling (SLO). We werken aan het leervermogen en studievaardigheden, initiatief en doorzettingsvermogen, analytisch-, creatief- en reflectief denken, ontwerpen, onderzoeken en ondernemen, zelfinzicht, samenwerken, problemen oplossen en communicatieve vaardigheden. De doelen zijn ingedeeld in leren leren, leren denken en leren leven. En al deze doelen kwamen regelmatig aan bod. De kinderen waren dolenthousiast om te starten met het project na de introductie door Remco Liefting van 3Dkanjers. Heel eerlijk: ook daarvóór waren ze al zeer enthousiast. De 3D-printer spreekt tot de verbeelding. Kinderen zitten vol ideeën wat ze er mee zouden kunnen maken. Als je de printer dan ook nog eens zelf mag bouwen?
Met een strak plan zijn wij gestart aan het bouwen van de 3D-printer. De kinderen waren verdeeld in vier bouwgroepen, iedere groep zijn eigen taak. In de handreiking voor leerkrachten staan voorbeelden en schema’s om dit vorm te geven. Voor iedere groep was een werkkratje, een handreiking en een computer beschikbaar. De handleiding is in het Engels, er moest dus regelmatig een woord worden vertaald, maar ook betekenissen nagezocht en beelden opgezocht ter verduidelijking. Tevens was er een schriftje beschikbaar als logboek, om alle aantekeningen in te maken van niet te vergeten sites, tips en tops, actiepunten, taakverdelingen en natuurlijk verslagen. De verslagen zijn verkort in blogs op onze site geplaatst: www.superclipsproducties.weebly.com. Wij hebben namelijk een eigen kinderbedrijfje en willen de 3D-printer daarvoor in gaan zetten.
Het is belangrijk om te reflecteren. Ieder bouwmoment te starten met een terug- en vooruitblik en na het opruimen ook even. Kinderen deden verslag aan elkaar, stelden elkaar vragen, gaven tips en hielpen elkaar verder. Ze stemden het werk op elkaar af. Vooral toen de onderdelen samengevoegd moesten worden behoefde dat uitmuntende communicatie. En het vroeg een vooruitziende blik en creativiteit om de werktijd steeds goed in te vullen. Kinderen die even niet konden bouwen zochten alvast dingen uit, werden uitgeleend aan een andere groep of gingen zelfs alvast ontwerpen om later te kunnen printen. Groepjes kinderen die iets uitgezocht hadden, wat ook voor de anderen van belang was, presenteerden dit dan aan de groep. Bijvoorbeeld het werken in Tinkercad en SketchUp.
Van het begin af aan hebben we afgesproken ‘dingen’ bij de naam te noemen en niet voor het gemak van ‘Is de dinges al klaar?’ en ‘Kun je dat ding even aangeven?’ te gaan. Nu weten we uiteindelijk allemaal waar het over gaat als iemand zegt, dat het electronics circuit board en de ulticontroller pas geassembleerd kunnen worden als the Z-stage, de extrusion head en de X en Y – assen bevestigd zijn. Bovendien hebben we steeds alles gelezen, alles vertaald en tekst en afbeeldingen naast elkaar gelegd en verschillende handleidingen naast elkaar gelegd om alles te begrijpen. De handleiding van 3Dkanjers op het internet gaf meer uitleg dan die op papier. Het is van belang zeer nauwkeurig te werken en te weten hoe je straks een probleem op kunt lossen bij het printen. Als je de wérking van de printer kent, kun je er beter mee werken.
En de bouwouder en de leerkracht gingen mee op onderzoek, vooral geen kant en klare oplossingen (als was het mogelijk) maar veel doorvragen, tips om door te zetten en verder te zoeken. En natuurlijk materialen aanleveren. We hadden op een gegeven moment schroefjes te kort en later nog een waterpas nodig. Het is vooral faciliteren en stimuleren, het proces begeleiden en leerlingen uitnodigen tot initiatief. Bij de bouwinspectie door 3Dkanjers bleek dat er best het één en ander scheef zat. De extrusion head zat zelfs op zijn kop en dit had Remco Liefting nog niet eerder meegemaakt. Dat was wel even schrikken. Maar op de vraag welke fout dan wel het meest voorkwam noemde hij de spuitkop. Als die niet goed gemonteerd is, gaat het lekken. En die was bij ons juist keurig gemonteerd. Er waren veel dingen goed en van onze fouten kunnen we leren. Het is vast een kwestie van jezelf goed controleren, nog even alles nalopen.
Nu is de printer dus klaar en kunnen we starten met het volgende proces, dat van ontwerpen, onderzoeken en ondernemen. We willen producten printen en verkopen. Dat is een nieuw proces. Het proces van het bouwen is afgesloten. Behaalde (en níet behaalde) doelen zijn duidelijk. Maar wat waren nu de doelen van de leerkracht? Wij leerkrachten mogen graag de touwtjes in handen houden. Wij denken in leerlijnen, gemiddelden en plannen. Zo zijn wij ‘geprogrammeerd’. Wat ik heb geleerd is ‘loslaten’! Kinderen hun eigen leerproces geven en 21th century skills! Ik kan iedereen aanraden een 3Dkanjers Experience aan te gaan.
De 3Dkanjers Experience op ODBS de Eskampen en OBS het Spectrum is mogelijk gemaakt door Meesterlijk Ondernemen.
