Meester, hoe kan je een gat maken in een ontwerp? Ik denk na en moet het antwoord schuldig blijven. Gelukkig komt Puck eraan en die heeft in twee klikken een gat gemaakt in het ontwerp. Puck kom eens even hier en leg dat ook maar even aan de meester uit.

Als leerkracht ben ik ervoor om de kinderen aan de slag te laten gaan met 3D-printen. Wist ik waar ik aan begon? Nee, maar ik wist zeker dat als ik samen met de kinderen het leerproces in zou gaan er zeker resultaat zouden komen. En dat is er gekomen. Een echte winkel met 3D producten, 500 medailles en sneeuwpoppen voor in de kerstboom.

De kleinste winkel

Een jongen van 7 jaar heeft een prachtig idee. Tour de France sleutelhangers verkopen. Hij heeft gezien hoe de Tour de France leeft in Nederland tijdens de start in Utrecht. Nu wil hij een jaar later zelf sleutelhangers maken en verkopen. Dit doet hij tijdens ons project ‘de Kleinste winkel’. Het ontwerpen doet hij samen met oudere kinderen, zijn vader en meester. Maar hij zelf heeft de regie. Alleen als hij hulp vraagt krijgt hij die. Natuurlijk wordt er kritisch meegekeken en vragen gesteld over het ontwerp. Uiteindelijk heeft hij er meer dan 30 verkocht in de winkel. Een prachtig resultaat. Bijna een jaar later zijn er nog steeds mensen die zijn sleutelhanger aan de fiets hebben hangen.

Meppel Cityrun

Een wedstrijd om een medaille te ontwerpen. De kinderen veren op als ik dit aan ze vertel. Kunnen wij dan onze eigen medaille winnen bij de kidsrun? Wow vet! In ons Talentuur hebben de kinderen al meerdere uren geëxperimenteerd met Tinkercad. Hierin kun je een 3D ontwerp maken. Nu mogen ze echt iets gaan maken in plaats van een eigen naamkaartje of sleutelhanger. Dit is een serieuze opdracht.

Dertig printers

Uiteindelijk sturen wij ons mooiste ontwerp in en natuurlijk heeft deze gewonnen. De jury heeft besloten dat 30 3D-printers, 500 medailles gaan printen van ons ontwerp. Het maakt erg veel indruk op de kinderen. Iedereen wil meedoen met de hardloopwedstrijd en de medaille thuis hebben. Het wordt niet alleen een 3D succes, maar ook een sportief succes, wat mede mogelijk is gemaakt door de durf van de Meppel Cityrun en 3Dkanjers.

Sneeuwpoppen

Natuurlijk zijn dit mooie projecten, maar ook als je minder ‘tijd’ denkt te hebben in je rooster kun je aan de slag met 3D-printen. Denk eens aan handvaardigheid. Waarom een sneeuwpop voor in de kerstboom knutselen als je hem ook kunt printen? Wij zijn afgelopen kerstperiode gaan testen met de nieuwe Doodle 3D transform app. Deze heb ik zelf aangeschaft via kickstarter en de kinderen laten uitproberen. Zij kunnen hiermee nog eenvoudiger iets ontwerpen. Eerst hadden wij een pc nodig met de Chrome Browser. Nu volstaat de iPad met Safari. Met een paar simpele klikken ontstaat al de vorm van een sneeuwpop en een half uur later is het ontwerp af. Kinderen zien opeens dat ze wel iets kunnen maken. Dit maakt ze trots!

Leerkrachtvaardigheden

Zoals ik aan het begin al zei: Wist ik waar ik aan begon? Nee! Maar het is het meer dan waard geweest. De 3D-printer staat bij ons in de klas en dit stimuleert al om hem te gebruiken. Hij draait niet elk moment. Dat hoeft ook niet. Het is een leermiddel waar je gebruik van kunt maken. Doe dit op de momenten dat jij er verrijking van je onderwijs voor ziet. Durf er ook voor te kiezen dat niet ieder kind er evenveel mee in aanraking komt. Sommige kinderen kunnen de uitdaging heel goed aan en hebben deze ook nodig. Juist door hun talent aan te spreken, krijgen zij weer plezier in school. Jij bent dan een inspirator en zet het kind op het juiste spoor. Het 3D-print spoor!

Thuis

Doordat de software webbased is kunnen kinderen er ook prima thuis mee aan de slag. Ook ouders raken enthousiast en gaan hun eigen ontwerpen maken. Deze kunnen natuurlijk prima op school geprint worden. Zo kan het ook een verrijking zijn voor de band tussen ouders en school.

Auteur: Sander Gordijn, Leerkracht en enthousiast gebruiker van ICT in de (kleuter)klas

De Prins Hendrikschool wilde door middel van een visietraject uitgangspunten uitzetten die centraal staan voor de wijze waarop onderwijs wordt gegeven de komende jaren. We leiden kinderen op voor beroepen die nog niet bestaan. Wat is er nodig voor onze kinderen om in de toekomst deel uit te kunnen maken van een steeds ontwikkelende samenleving? In dit traject werden kinderen én ouders uitgedaagd om mee te denken. Want een visie ontwikkelen doe je samen, volgens ons.

Het traject vond plaats in de maanden januari tot en met april 2016. Tijdens een studiedag, studie dagdelen en vergaderingen voor het team en tijdens een goed bezochte ouderavond, werden medewerkers en ouders uitgedaagd, te komen tot visieontwikkeling. Ook de kinderen is tijdens de projectweek ‘school van de toekomst’ gevraagd naar ingrediënten voor het toekomstig onderwijs.

Toen we samen de projectweek zijn gaan voorbereiden viel op dat collega’s, hoewel de voorwaarden daartoe gecreëerd zijn, moeilijk loskomen van het hier en nu. Out of the box denken blijkt er niet ineens te zijn als je het wilt! Blij verrast was directeur Antoine Rossewij daarom met een mail in de late vrijdagavond na een studiedag, van leerkracht Marjolein Geltink. Ze was er nog eens even goed voor gaan zitten en al struinend over het internet stuitte ze op de inzet van een 3D-printer in het basisonderwijs en de aanschaf en mogelijkheid tot subsidie via het project 3Dkanjers.

Het bestuur, dat onderzoekend en vraaggericht werken voorstaat, werd bereid gevonden het project voor te financieren. Dankzij een anonieme gift van één van de ouders en door toekenning van een subsidie, zijn de kosten voor het bestuur uiteindelijk beperkt gebleven. Ruud Seuren, coach bij 3Dkanjers, heeft het team tijdens de intakeworkshop de werkwijze van 3Dkanjers uitgelegd. Tijdens de Kick-Off werd de printer geïntroduceerd bij onze enthousiaste bouwers, 12 leerlingen uit groep 5 t/m 8.

“Een printer bouwen in 2 weken is eigenlijk niet te doen. Neem de tijd, laat vooral de kinderen het werk doen, wees zelf begeleider tijdens het proces”. Tips die Ruud ons vooraf meegaf. De kinderen dachten er anders over. Het zou hen lukken om de printer binnen twee weken af te krijgen. Eerlijkheidshalve moeten we wel zeggen dat we 9 hele dagen aan het project hebben gewerkt. Met behulp van 3 bouwouders en een leerkracht gingen de leerlingen van start. Wat een enthousiasme! Een enthousiasme dat in banen geleid moest worden: eerst nadenken, dan pas doen. Ook een leerschool voor de begeleiders: laat de kinderen maar eens tegen de lamp lopen. En hoe lossen we het nu op? Gelukkig was Ruud altijd stand-by als we er zelf echt niet uitkwamen! De laatste fase van de bouw is gedaan door de oudste leerlingen: een pittige klus waarbij de Engelse handleiding hard nodig was.

Fantastisch was het toen Marjolein, op de laatste dag van het project, een voicemailbericht ontving met het bericht: “Juf, de printer is klaaaaaaaar!” Het was ze gelukt en wat waren ze trots! De week erna kwam Ruud om de printer na te kijken. Er was nog wel wat werk te verrichten maar 2 weken later was de printer klaar voor gebruik.

Aan het werk!

De printer was aangeschaft om de projectweek boeiend en inspirerend te maken en natuurlijk moet de 3D-printer daarna een plek krijgen in ons structurele aanbod: Hoe doen we dat? De bouw van de printer was in april klaar. We wilden in ieder geval groep 8 nog de ervaring van ontwerpen en printen meegeven voordat ze van school gingen. Hun eigen ontworpen Vaderdag cadeaus kwamen uit de printer: sleutelhangers, beeldjes en voetballogo’s… een heel persoonlijk cadeau. Tim, één van onze groep 8-leerlingen werkte vorig jaar aan Sketch-up: Hij had de opdracht om onze nieuw te bouwen school te tekenen met dit programma. Met de tekeningen van de architect heeft Tim de school in 3D getekend. Toen we hoorden dat dit programma ook als ontwerpprogramma voor de printer te gebruiken was, was er nog één doel voor dat jaar: Zíjn ontwerp uit de printer krijgen. Dat had nog wel wat voeten in de aarde. Maar zoals het eerder dat jaar ook bij de leerlingen was gebleken… Waar een wil is, is een weg! Met de hulp van Ruud en de community van 3Dkanjers is het gelukt. Op de dag vóór de afscheidsavond verscheen stukje bij beetje de school uit de printer. Wat een prachtig ontwerp had Tim ervan gemaakt!

Inzet van de printer sinds dit schooljaar

Op de website van 3Dkanjers achter het besloten gedeelte staan allerlei suggesties en lessen die ervoor zorgen dat de 3D-printer een uitdagende plek in ons aanbod gaat krijgen. Zo heeft 3Dkanjers een lessenserie ontwikkeld ‘onderzoeken, ontwerpen, ondernemen met de 3D-printer’. De lessen sluiten aan bij de didactiek van het onderzoekend en ontwerpend leren en de 21st century skills.

De printer maakt deel uit van de creatieve middag: kinderen leren ontwerpen op TinkerCad, passen bestaande ontwerpen aan en leren daarna zelf te ontwerpen naar aanleiding van een opdracht. Martijn, één van onze groep 8-leerlingen en hoofd 3D-printer, zorgt ervoor dat alle ontwerpen op de SD-kaart komen en dat deze geprint worden. Daarnaast gebruiken we de printer als ondersteuning bij allerlei lessen en activiteiten. Dit jaar heeft groep 7 bijvoorbeeld een bruiloft voor hun meester en zijn vriendin georganiseerd. De trouwringen kwamen uit de printer. Zonder er vooraf eerst uitvoerig over gesproken en nagedacht te hebben, zijn we in de trein gestapt. Want het past immers bij onze visie! Al werkend passen we het programma aan en vindt borging plaats. Zo moet het zijn bij uitdagend en inspirerend onderwijs! Ervaren wat wel en (nog) niet werkt.

Auteurs: Marjolein Geltink groepsleerkracht en Antoine Rossewij directeur 
Beiden werkzaam op de Prins Hendrikschool, één van de drie Christelijke scholen in Lochem die deel uit maken van de Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs Lochem-Laren.

“Meester, wij willen graag een project over waterraketten doen; hoe maak je die?”

Dit was de vraag waar een antwoord uit kwam, wat zowel de leerlingen en ik niet hadden verwacht. Op dat moment waren de kinderen druk bezig met het bouwen van de 3D-printer en tijdens het 3Dkanjersproject heb ik de vraag gesteld aan de kinderen hoe ze de 3D-printer zouden kunnen gebruiken bij het maken van waterraketten. De dop was als eerst aan de beurt, logisch; dat gepiel met zo’n kurk ook steeds. Dit bleek een succes en de fles knalde gelijk een stuk harder, maar wel als een ongeleid projectiel. Vleugels waren daarop het antwoord en samen hebben we een fles gekozen met een ideale vorm; de Pellegrino fles. Ook is er een kop gemaakt die perfect op de fles past en om het geheel wat professioneler over te laten komen geen fietspomp, maar een aansluiting voor een mini-compressor en het knallen kon beginnen.

Remco Liefting van 3Dkanjers heeft het project opgemerkt en samen is de waterraket nog verder ontwikkeld. Een prachtig proces waarbij kinderen veel leren door te ontdekken, trial & error. Deze pragmatische aanpak heeft de kinderen ruimte gegeven om te creëren, deze creaties uit te werken tot prototypes en vervolgens na eventuele aanpassingen definitief te vervaardigen. Het heeft vaak fout mogen gaan en dat dit mag en er zelfs bij hoort is voor kinderen een eye-opener geweest. Leuk om te noemen is dat dit project ook opgemerkt is door Ultimaker en het graag heeft willen gebruiken ter promotie van het gebruik van 3D printers in het onderwijs, in de vorm van een filmpje.

Een prothese voor de gans uit de 3D-printer

Enkele weken later is de 3D-printer weer een fantastisch middel gebleken om een dergelijk ontwikkelproces vorm te geven. Dit keer was er een idee van een leerling om een gans een prothese te geven. Wederom kreeg ik de vraag of dit mogelijk zou zijn en wederom moest ik een concreet antwoord schuldig blijven, maar luidde het antwoord: “we kunnen het in ieder geval proberen!” Een eendenpoot was snel gemaakt met de 3Dprinter, maar al snel zagen de leerlingen in dat het aanbrengen van de prothese een heikel punt zou zijn. De pasvorm zou van cruciaal belang zijn, maar daar zat nou net het probleem; hoe krijg je de pasvorm perfect voor een eendenpoot. Het positief was snel gemaakt met behulp van een gipsen afdruk.

De opdracht hierna was dus: “zoek uit hoe we een voorwerp als diditaal 3D beeld kunnen krijgen.” Hier stapten de kinderen (en de leerkracht) in een nieuwe dimensie in de digitale wereld, het 3D scannen. 3Dkanjers en Ultimaker stelden een 3D scanner beschikbaar. Toen eenmaal de 3D scan er was kon er uitgeprobeerd worden op de gans. Heel veel modellen zijn de revu gepasseerd, uiteindelijk is een soort knuppel vormige prothese het beste voor de gans gebleken. Er is daarna nog veel doorontwikkeld met de bevestiging van de prothese en met verschillende hoogtes van de poot. En nog steeds is het in ontwikkeling. Inmiddels wordt er getest met Innoflex filament.

Al met al een prachtig leerproces waarin kinderen het voortouw nemen en beslissingen moeten maken en uitproberen. Ook dit project is niet onopgemerkt gebleven. Er is een uitgebreide reportage gemaakt door verschillende media (jeugdjournaal, de Telegraaf, Dagblad vh Noorden, radio 2 en de plaatselijke kranten). Eind september heeft dr. Poll (die van National Geograpic) zelfs Diever bezocht en met de leerlingen gesproken over Gans Freek.

Freek van Iersel, leerkracht op De Singelier in Diever.

3Dkanjers gaat in samenwerking met circa dertig basisscholen uit de omgeving van Meppel op vrijdag 2 en zaterdag 3 september in de Gasfabriek vijfhonderd medailles printen voor de SNS-Kidsrun 2016.

Vier basisscholen uit de gemeente Meppel deden mee aan de wedstrijd om een medaille te ontwerpen voor de SNS-kidsrun 2016. Een jury van de SNS-Bank en de Meppel City Run heeft dit jaar het ontwerp van Puck van de Laan van Kindcentrum Talent gekozen. Ieder jaar zullen vier of vijf andere basisscholen een 3D ontwerp maken.

Het 3D-printen van vijfhonderd medailles is één van de 3Dkanjers projecten voor basisscholen in deze regio. Zo worden er zelf ontworpen brillen geprint bij Guus Brillen, kunnen leerlingen in het Drukkerijmuseum zet- en druktechnieken van weleer en nu ook van de toekomst ontdekken en loopt in Diever, dankzij de leerlingen van de Singelier, een gans rond met een 3D poot. Verschillende basisscholen hebben zelfs een eigen webshop geopend waar 3D geprinte artikelen besteld kunnen worden. Het project van 3Dkanjers wordt in deze regio ondersteund door het Ondernemersfonds Meppel, de Ronde Tafel Meppel en de Rabobank. Het printmateriaal voor het 3D-printen van de 500 medailles is aangeboden door Innofil3D uit Emmen. Daarnaast ontvangt het project subsidie van gemeenten en de provincie.

Deze slideshow vereist JavaScript.

In Nederland zijn inmiddels 300 scholen actief bezig met 3Dkanjers. Met de 3Dkanjers Experience komen leerlingen in aanraking met de wereld van 3D-printen door de 3D-printer eerst zelf te bouwen en hiermee op ontdekking te gaan. In Vlaanderen zijn we niet onopgemerkt gebleven gezien de hoeveelheid aanvragen om ook in België de 3Dkanjers Experience aan te bieden. Om onze zuiderburen optimaal van dienst te kunnen zijn, hebben we een unieke samenwerking opgezet met onze partner Trideus en Fyxxi-lab (Educentrum vzw). Educentrum vzw helpt scholen met advies en opleidingen over mediawijsheid, STEM (Science – Technology – Engineering – Mathematics) en ICT en heeft een unieke plek (Fyxxi-lab) in Gent gecreëerd waar kinderen van 5 tot 99 jaar aan de slag kunnen met allerlei ICT-STEM-Tools.

Momenteel lopen er twee “pilootprojecten”, zoals ze dat in België zeggen, waarvan één op Campus De Vesten in Herentals. In dit project gaan 1ste graad leerlingen en STEM leerkrachten aan de slag met de 3Dkanjers Experience onder begeleiding van de 3Dkanjers coaches van Fyxxi-lab. Dit pilotproject geeft ons de kans het materiaal goed af te stemmen op het curriculum in Vlaanderen. Na de zomer starten meerdere scholen met 3Dkanjers.

Naast de twee pilotscholen gaat ook de Heilig Graf school uit Turnhout voor de zomer een 3Dkanjers Experience starten. Deze school heeft namelijk meegedaan met Arcadia 2016. Een landelijk techniek- en kunstwedstrijd voor leerlingen in 2 havo/vwo. 107 scholen deden dit jaar mee met Artcadia waaronder 8 Belgische teams. De Heilige Graf school is tweede geworden en heeft hiermee een 3Dkanjers Experience gewonnen.

Meer informatie?

Voor meer informatie over 3Dkanjers in België kunt u contact opnemen met Jesse Buteneers van Trideus of Isabel Allaert van Fyxxi. Op onze contact pagina vindt u alle contactinformatie.

De provincie Drenthe gaat als eerste provincie in Nederland basisscholen helpen voorzien van een eigen 3D-printer. Hiervoor is de Uitvoeringsregeling subsidies 3D-printers Primair Onderwijs ingesteld. De provincie wil zo het regionale primair onderwijs in staat stellen om op eigentijdse wijze invulling te geven aan de verplichte invoering van het vak Wetenschap en Techniek. Per basisschool stelt de provincie een cofinancieringsbijdrage van 520 euro voor de aanschaf beschikbaar.

Het project is ontwikkeld vanuit de gedachte dat steeds minder kinderen in Nederland voor een technische opleiding kiezen. ‘Met deze regeling willen we jongeren enthousiasmeren voor een opleiding en loopbaan in de techniek. Daarnaast geven we hiermee een stevige impuls aan de doelstellingen van het Techniekpact Noord-Nederland en aan de innovatieve ontwikkelingen op lange termijn in Drenthe. Door jongeren al op jonge leeftijd in aanraking te laten komen met techniek, kunnen we krimpende regio’s perspectief bieden’, aldus gedeputeerde Ard van der Tuuk. Doel van het project is om binnen twee jaar rond 80% van de Drentse basisscholen op een speelse en professioneel ondersteunende wijze kennis te laten maken met techniek. De basisscholen worden begin 2016 nader geïnformeerd over de aanvraagprocedure.

Het project volgt op een succesvolle pilot in Hoogeveen uitgevoerd door 3Dkanjers. Uit dit project bleek dat de inzet en het gebruik van een 3D-printer een zeer geschikte onderwijsmethode is om kinderen in aanraking te laten komen met 21e eeuwse vaardigheden. Daarnaast hebben ondernemers door samenwerking de mogelijkheden ondervonden die toepassing van 3D-printers in de maakindustrie kunnen bieden. Samen met onderwijs en bedrijfsleven werkt de provincie Drenthe in het Techniekpact Noord-Nederland aan een aantrekkelijke technieksector met goed opgeleide werknemers. (bron: Provincie Drenthe)

De subsidie

De subsidie kan worden verstrekt voor een tegemoetkoming in de kosten van aanschaf van één 3D-printer met bijbehorende lesstof, in de periode van 1 januari 2015 tot en met 31 december 2016.

De aanvraag kan uitsluitend worden ingediend door een coördinatiepunt namens een basisschool volgens het volgende overzicht:

• Basisscholen Meppel, Westerveld en De Wolden: RSG Stad & Esch, Meppel
• Basisscholen Coevorden: De Nieuwe Veste, Coevorden
• Basisscholen Hoogeveen, Assen, Emmen, Tynaarlo, Aa en Hunze, Noorderveld, Midden Drenthe, Borger Odoorn: RSG Wolfsbos, Hoogeveen

Bij een aanvraag voor subsidie moet een factuur van de aanschaf van de 3D-printer met bijbehorende lesstof voor de basisschool worden ingediend.  Een aanvraag voor subsidie van een aangeschafte 3D-printer kan worden ingediend tot en met 31 december 2016.

Een subsidie wordt geweigerd indien de aanvrager op locatie reeds in het bezit is van een 3D-printer, anders dan de 3D-printer die voor subsidie op basis van deze subsidieregeling in aanmerking komt.

De subsidie bedraagt maximaal € 520,– per basisschool. Het subsidieplafond van deze regeling is € 145.600. Aanvragen worden in behandeling genomen op volgorde van binnenkomst totdat het plafond is bereikt. De plaats van een aanvraag in de volgorde wordt bepaald door het moment waarop de aanvraag volledig is.

Meer informatie over deze subsidie?
Voor meer informatie over deze subsidie in combinatie met de 3Dkanjers Experience kunt u contact opnemen met 3Dkanjers.

De leerlingen van de plusklas in Peize hebben vorig jaar hun eigen bedrijf Superclipsproducties opgezet. Ze gingen ontwerpen maken met paperclips en verkochten bijvoorbeeld paperclip-sieraden.

Dit jaar was de uitdaging nog groter. De leerlingen bouwden met elkaar een 3D-printer van 3Dkanjers en verzonnen leuke, bijzondere ontwerpen. Met de 3D-printer maken ze nu Traliëns, dat zijn zelfbedachte dieren. Maar ze printen bijvoorbeeld ook zelf ontworpen naam- en lettersleutelhangers. Die producten verkopen ze aan kinderen van school, maar ook in de supermarkt in het dorp. Kijk met je klas (vanaf 6 november) op http://www.dedagvandaag.nl/agenda?item=1536

Reacties van kinderen graag naar Johan Beukers van Meesterlijk Ondernemen in Drenthe johanbeukers@gmail.com

Als een van de eerste basisscholen van Groningen heeft basisschool de Tamarisk een 3D-printer. Het bijzondere is dat deze printer door leerlingen zelf is gebouwd met behulp van 3Dkanjers. Hiervoor hebben ze 3 leerlingen uit de groepen 7/8 van alle locaties uitgekozen, dus 9 in totaal. In ongeveer 6 weken tijd hebben de leerlingen een werkende 3D-printer gebouwd en kunnen ze straks zelf propellers e.d. kunnen 3D-printen. Ontworpen op hun eigen I-pads.

Op 19 mei kwam RTV Noord langs voor het maken van een radioverslag. Hoor hieronder wat ze te vertellen hebben.

Geschreven door Anet Timmer, plusklasbegeleider ODBS de Eskampen en OBS het Spectrum uit Peize

Ik zou bijna zeggen: “Missie geslaagd”, maar het product was niet het belangrijkste doel. Belangrijker was het proces. Veel leerdoelen zijn aan bod gekomen en niet alleen voor de leerlingen, ook voor de leerkracht.

Wij zijn een groep van zestien leerlingen van twee scholen en een leerkracht en een ouder als begeleiders. Het betreft een plusklas. Er wordt behalve aan de kerndoelen voor het basisonderwijs ook meer specifiek aan verrijkingsdoelen gewerkt. Wij werken hierbij aan doelen uit de ‘Doelen en Vaardigheden Lijst’ (DVL) van de Stichting Leerplan Ontwikkeling (SLO). We werken aan het leervermogen en studievaardigheden, initiatief en doorzettingsvermogen, analytisch-, creatief- en reflectief denken, ontwerpen, onderzoeken en ondernemen, zelfinzicht, samenwerken, problemen oplossen en communicatieve vaardigheden. De doelen zijn ingedeeld in leren leren, leren denken en leren leven. En al deze doelen kwamen regelmatig aan bod. De kinderen waren dolenthousiast om te starten met het project na de introductie door Remco Liefting van 3Dkanjers. Heel eerlijk: ook daarvóór waren ze al zeer enthousiast. De 3D-printer spreekt tot de verbeelding. Kinderen zitten vol ideeën wat ze er mee zouden kunnen maken. Als je de printer dan ook nog eens zelf mag bouwen?

Met een strak plan zijn wij gestart aan het bouwen van de 3D-printer. De kinderen waren verdeeld in vier bouwgroepen, iedere groep zijn eigen taak. In de handreiking voor leerkrachten staan voorbeelden en schema’s om dit vorm te geven. Voor iedere groep was een werkkratje, een handreiking en een computer beschikbaar. De handleiding is in het Engels, er moest dus regelmatig een woord worden vertaald, maar ook betekenissen nagezocht en beelden opgezocht ter verduidelijking. Tevens was er een schriftje beschikbaar als logboek, om alle aantekeningen in te maken van niet te vergeten sites, tips en tops, actiepunten, taakverdelingen en natuurlijk verslagen. De verslagen zijn verkort in blogs op onze site geplaatst: www.superclipsproducties.weebly.com. Wij hebben namelijk een eigen kinderbedrijfje en willen de 3D-printer daarvoor in gaan zetten.

Het is belangrijk om te reflecteren. Ieder bouwmoment te starten met een terug- en vooruitblik en na het opruimen ook even. Kinderen deden verslag aan elkaar, stelden elkaar vragen, gaven tips en hielpen elkaar verder. Ze stemden het werk op elkaar af. Vooral toen de onderdelen samengevoegd moesten worden behoefde dat uitmuntende communicatie. En het vroeg een vooruitziende blik en creativiteit om de werktijd steeds goed in te vullen. Kinderen die even niet konden bouwen zochten alvast dingen uit, werden uitgeleend aan een andere groep of gingen zelfs alvast ontwerpen om later te kunnen printen. Groepjes kinderen die iets uitgezocht hadden, wat ook voor de anderen van belang was, presenteerden dit dan aan de groep. Bijvoorbeeld het werken in Tinkercad en SketchUp.

Van het begin af aan hebben we afgesproken ‘dingen’ bij de naam te noemen en niet voor het gemak van ‘Is de dinges al klaar?’ en ‘Kun je dat ding even aangeven?’ te gaan. Nu weten we uiteindelijk allemaal waar het over gaat als iemand zegt, dat het electronics circuit board en de ulticontroller pas geassembleerd kunnen worden als the Z-stage, de extrusion head en de X en Y – assen bevestigd zijn. Bovendien hebben we steeds alles gelezen, alles vertaald en tekst en afbeeldingen naast elkaar gelegd en verschillende handleidingen naast elkaar gelegd om alles te begrijpen. De handleiding van 3Dkanjers op het internet gaf meer uitleg dan die op papier. Het is van belang zeer nauwkeurig te werken en te weten hoe je straks een probleem op kunt lossen bij het printen. Als je de wérking van de printer kent, kun je er beter mee werken.

En de bouwouder en de leerkracht gingen mee op onderzoek, vooral geen kant en klare oplossingen (als was het mogelijk) maar veel doorvragen, tips om door te zetten en verder te zoeken. En natuurlijk materialen aanleveren. We hadden op een gegeven moment schroefjes te kort en later nog een waterpas nodig. Het is vooral faciliteren en stimuleren, het proces begeleiden en leerlingen uitnodigen tot initiatief. Bij de bouwinspectie door 3Dkanjers bleek dat er best het één en ander scheef zat. De extrusion head zat zelfs op zijn kop en dit had Remco Liefting nog niet eerder meegemaakt. Dat was wel even schrikken. Maar op de vraag welke fout dan wel het meest voorkwam noemde hij de spuitkop. Als die niet goed gemonteerd is, gaat het lekken. En die was bij ons juist keurig gemonteerd. Er waren veel dingen goed en van onze fouten kunnen we leren. Het is vast een kwestie van jezelf goed controleren, nog even alles nalopen.

Nu is de printer dus klaar en kunnen we starten met het volgende proces, dat van ontwerpen, onderzoeken en ondernemen. We willen producten printen en verkopen. Dat is een nieuw proces. Het proces van het bouwen is afgesloten. Behaalde (en níet behaalde) doelen zijn duidelijk. Maar wat waren nu de doelen van de leerkracht? Wij leerkrachten mogen graag de touwtjes in handen houden. Wij denken in leerlijnen, gemiddelden en plannen. Zo zijn wij ‘geprogrammeerd’. Wat ik heb geleerd is ‘loslaten’! Kinderen hun eigen leerproces geven en 21th century skills! Ik kan iedereen aanraden een 3Dkanjers Experience aan te gaan.

De 3Dkanjers Experience op ODBS de Eskampen en OBS het Spectrum is mogelijk gemaakt door Meesterlijk Ondernemen.

Afgelopen vrijdag was de kick-off van het 3Dkanjers project Coevorden tijdens de Dag van de Techniek op De Nieuwe Veste.

In totaal hadden vijftien basisscholen uit de regio Coevorden/Hardenberg zich opgegeven voor dit 3D-printerproject. Leerlingen van de Wilhelminaschool, Willibrordusschool en de Mijndert van der Thijnenschool kregen alvast een 3D-printer uitgereikt uit handen van Remco Liefting van 3Dkanjers. De leerlingen van deze scholen kunnen zich nu al (bijna) “3DKanjers” noemen. Als de financiering rond is, komen ook de andere scholen in aanmerking voor een 3D-printer. Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door De Nieuwe Veste, Gemeente Coevorden en Provincie Drenthe.