Hallo ik ben Lars ik ben 14 jaar en heb een eigen 3D-printer bedrijfje. Ik ben begonnen met 3D-printen toen ik 12 jaar was in groep 7 op basisschool de Fontein in Kampen. We gingen een 3D-printer bouwen met de klas via 3Dkanjers. Ik weet nog wel wat ik dacht toen ik een 3D-printer voor het eerst zag: “ik wil gelijk beginnen met bouwen en hem zo snel mogelijk af hebben!” Na een paar weken was de 3D-printer af en konden we beginnen. Er werd 1 groepje gekozen van 4 personen en die werd het 3D-groepje genoemd. Ik zat daar ook bij en we gingen leren hoe we moesten 3D-printen. Ik vond het super leuk en zou er de hele schooldag wel mee bezig willen zijn. Toen ik in groep 8 zat kwam de juf naar het 3D-groepje toe en liet iets zien op de 3Dkanjers site. Het was een wedstrijd wie het mooiste kunstwerk kon maken. Wij zijn gaan kijken en hadden uiteindelijk dit geworden.

Een weekje later in de les zei de juf: “3D-groepje kom eens naar voren en ze zetten het mailtje op het bord waar in stond dat we 1e waren geworden en we hadden een workshop ontwerpen gewonnen voor de hele klas”. Nu ik het zelf zie denk ik: “hoe kunnen we ooit gewonnen hebben met dat dingetje, want het is niet heel mooi geworden”.

Een jaar later toen ik naar de 1e klas ging hadden ze daar geen 3D-printer. Ik ben toen gaan googelen naar een 3D-printer en heb een krantenwijk genomen om zo het geld bij elkaar te krijgen. Een half jaar later was ik jarig en heb ik een 3D-printer gekocht en ik dacht van: “Misschien kan ik mijn printer wel terugverdienen door dingen te printen en ze te verkopen?” Zo gezegd, zo gedaan en nu maak ik dingen op verzoek van mensen. Zo heb ik al de nieuwe toren in Kampen na gemaakt en veel andere dingen.

Volg mij op Instagram of op Facebook.

Groetjes van Lars.

Een 3D-object bij een (basis)school in de buurt laten 3D-printen? Het kan vanaf 2 november via 3DkidsCompany.nl. Het 3D-platform dat ondernemerschap bij leerlingen stimuleert met behulp van de 3D-printer.
3DkidsCompany is een initiatief van 3Dkanjers. Inmiddels zijn meer dan 550 scholen (primair en voortgezet onderwijs) verbonden aan 3Dkanjers en hebben zij een 3D-project met 3Dkanjers doorlopen. In de meeste gevallen hebben de leerlingen de printer ook zelf gebouwd!

De 3D-printer wordt op diverse manieren ingezet in het klaslokaal en vaak kiezen leerkrachten om met leerlingen een bedrijfje te starten rondom 3D-ontwerpen en 3D-printen. Zo worden de vaardigheden onderzoekend, ontwerpend én ondernemend leren in de praktijk verder ontwikkeld.Om ondernemerschap bij leerlingen te stimuleren, heeft 3Dkanjers de afgelopen maanden het 3D-platform 3DkidsCompany ontwikkeld. Leerlingen (groep 6, 7, 8 PO en klas 1 en 2 VO) kunnen via 3DkidsCompany hun eigen bedrijf opzetten en onder de aandacht brengen. Daarnaast kan de buitenwereld zien welke scholen te benaderen zijn om objecten te laten ontwerpen en/of te laten printen. Ook kunnen scholen zich via het platform verbinden wanneer ze meer “productiecapaciteit” nodig hebben.

Voor leerlingen is dit niet enkel een kans om hun eigen 3D-printer en kennis hierover te delen met mensen uit hun buurt, ze kunnen zo ook hun ondernemende talenten (verder) ontwikkelen en aan iedereen laten zien. Dit alles wordt ondersteund met lesmateriaal rondom ondernemen met de 3D-printer.

3DkidsCompany is toegankelijk voor alle PO en VO scholen met een 3D-printer in Nederland. Inmiddels gaan meer dan 30 scholen uit de regio Hoogeveen mee doen aan 3DkidsCompany dankzij de ondersteuning van Provincie Drenthe, Gemeente Hoogeveen en Rabobank Zuidwest-Drenthe.

Als het aan 3Dkanjers ligt, hoeft de 3D-printer nooit meer stil te staan.

Kijk op 3DkidsCompany.nl voor meer informatie.

De mogelijkheden van een 3D-printer binnen de school zijn oneindig. Niet alleen de ontdekkingsreis die de leerlingen ervaren in de wereld van 3D-printen en hun verwondering over de oneindige mogelijkheden maar het zelfvertrouwen, samenwerken, probleemoplossend en flexibele vermogen groeien met de dag. Voor mij is niets mooier dan dat wij dit onze leerlingen mogen meegeven.

Wat is 3D-printen nu eigenlijk en wat kan je ermee?

Allereerst is een digitaal ontwerp nodig van een voorwerp. De 3D-printer is het gereedschap om je creatie te maken. Het kunststof (PLA) wordt verhit tot het smelt waarna de spuitkop van de printer de laagjes opbouwt. Het eindresultaat is een stevig voorwerp van kunststof. De mogelijkheden van een 3D-printer zijn eindeloos. Het stelt de leerlingen in staat om voorwerpen of onderdelen te maken op een manier die voorheen niet mogelijk was. Een voorbeeld hiervan is dat een leerling een sleutelhanger heeft gemaakt met draaibare onderdelen erin. De sleutelhanger is niet in verschillende onderdelen maar als één geheel door de printer geprint en alle onderdelen kunnen gewoon draaien!

Waarom 3D-printen in het onderwijs? Waar levert het een bijdrage aan?

De 3D-printer is momenteel niet meer weg te denken in onze wereld waar technologie steeds sneller en geavanceerder wordt. Als vooruitstrevende school en vanuit onze visie “samen kunnen oplossen van problemen” hebben wij er voor gekozen om in samenwerking met 3Dkanjers de uitdaging aan te gaan.

Ik heb met 30 leerlingen twee 3D-printers gebouwd. We zijn de samenwerking met basisschool Dok 12 aangegaan omdat we het als onze maatschappelijke taak zien om het makeronderwijs en 3D-printen in het bijzonder, uit te dragen en te promoten. De groep bestond uit zes leerlingen uit groep 7 van Dok 12 en 24 eigen leerlingen uit leerjaar 1 en 2 van alle niveaus. Ook hebben twee leerlingen (Noah van Bochove en Daan Bruijn) uit havo-4 aangeboden om mee te mogen helpen vanuit hun interesse in de 3D-printers. Februari 2016 was het dan zover. Met Noah en Daan ben ik de uitdaging aangegaan om met 30 leerlingen de printers te gaan bouwen.

In de bouwfase hebben leerlingen mogen ervaren dat het niet erg is om fouten te maken. Het onderdeel haal je uit elkaar, herstelt de fout en zet je vervolgens gewoon weer in elkaar. Nog altijd denk ik met trots terug aan het bouwproces. De gedrevenheid die ik heb mogen voelen en ervaren waarmee de printers zijn opgebouwd en dat ik er onderdeel van ben geweest geeft een heel dankbaar en onbeschrijfelijk trots gevoel.

Door het bouwproces werd onderlinge communicatie (waarin een groot leeftijdsverschil speelt) en het vertrouwen in het “er mogen zijn” als persoon versterkt. Dit proces dat bij de leerlingen gaande was versterkte niet alleen hun zelfvertrouwen maar ook vaardigheden als samenwerken, kritisch denken, probleemoplossend vermogen, zelfverantwoordelijk leren en flexibel leren opstellen. SKILLS die onze jongeren(jong volwassenen?) nodig hebben om te kunnen functioneren en een bijdrage te kunnen leveren aan de kennissamenleving.

Voor Daan en Noah waren dit eveneens waardevolle momenten. In plaats van leerlingen hadden ze nu de rol als begeleider om leerlingen aan te sturen en te helpen bij vragen. In het begin vonden ze dit onwennig omdat ze zelf leerling zijn, naarmate de tijd vorderde groeide ze uit tot 2 volwaardige begeleiders.

Na de bouw van de printers hebben we als school meegewerkt aan de leerlijn voor het maken van een waterraket. Ultimaker en 3Dkanjers hebben een inspirerende film gemaakt hoe je voor het thema waterraket als PO, VO en HO kan participeren om de 3D-printer in te zetten. Een aanrader om ze te bekijken als inspiratie om de 3D-printers in te zetten. Mijn leerlingen vonden het geweldig om met de waterraket bezig te zijn. Voor hun geldt 1 regel, hoe zorgen we ervoor dat de raket nog hoger kan.

De printers staan, en nu?

Nu staan de printers klaar maar hoe ga ik zorgen dat de printers ook gebruikt gaan worden? Ik had veel ideeën maar kon er nog niks concreets mee. Na een gesprek met Remco van 3Dkanjers werd ik geïnspireerd om de 3D-printers als gereedschap en maatschappelijk verantwoord in te gaan inzetten. Dit schooljaar ben ik met 20 leerlingen gestart met het thema “Als ondernemer aan de slag”. Hiervoor heb ik een werkboek voor leerlingen geschreven en diverse kleine ondernemers en stichtingen benaderd om mee te werken aan het project. Hier werd enthousiast op gereageerd. De volgende ondernemers uit Amersfoort doen mee aan het project; Pure Balans, dierenzaak Dobey, kinderdagverblijf Bzzzonder, Ski-Fun en stichting Infinita. Waarbij ik bijzonder dankbaar ben dat zij tijd willen steken in onze leerlingen om verder te groeien in hun zijn. In deze matinee leren leerlingen om als ondernemer te denken op veel en diverse gebieden: het nadenken en bedenken van oplossingen voor een probleem, onderzoek doen naar de branche sector, communicatieve vaardigheden verbreden, taken verdelen zoals een notulist en voorzitter, leren tekenen in 3D-software programma’s en niet te vergeten het prototype en uiteindelijke eindproduct printen.

Ook Noah heeft dit schooljaar niet stilgezeten en een mooie prestatie geleverd voor zijn profielwerkstuk. Hij heeft met een Raspberry Pi (een minicomputertje) een portal gebouwd waarmee wij nu de printopdrachten draadloos naar een van onze 3D-printers kunnen sturen. Noah heeft hiervoor diverse programma’s geschreven, testen verricht, een toegankelijke site gebouwd, met de ict-afdeling moeten communiceren, kortom alles wat er nodig was om dit project te laten slagen. Zijn kracht, passie en visie “om de printers toegankelijk en simpel te maken voor onze leerlingen” hebben ervoor gezorgd dat wat toen nog onmogelijk leek, mogelijk werd en inmiddels operationeel is. Als school kan ik het mij voorstellen dat het lastig kan zijn om een leerling de vrijheid te geven om een portal te bouwen, maar hoe mooi is het als een leerling zijn sterke punten kan en mag inzetten om mijn werk (om de ontwerpen te printen) en de toegankelijkheid voor leerlingen te vereenvoudigen. Zo snijdt het mes aan twee kanten.

Wat komt erbij kijken? Hoe kan ik ermee starten?

Door de expertise van Remco van 3Dkanjers zijn we begonnen met het schrijven van een plan van aanpak. Dit is een essentieel onderdeel voor en tijdens het bouwproces geweest. Het plan van aanpak liet ons goed nadenken over het “wie, wat, waar, wanneer en hoe”. Zo kreeg ik een goed beeld van de verschillende fases van het bouwproces en welke voorbereidingen op welk moment getroffen moesten worden. Het plan van aanpak was voor mij en de leerlingen de rode draad in het bouwen van de printers en alles wat er verder bij komt kijken.

Hoe ervaren de huidige gebruikers de inzet van een 3D-printer?

Mijn matinee leerlingen hebben gekozen voor het project “als ondernemer aan de slag” en zijn gedreven en enthousiast om een mooi eindproduct te mogen afgeven aan de ondernemer waaraan ze zijn verbonden. Leerlingen binnen de school kunnen de printer inzetten bij elk project waar ze mee bezig zijn. Een voorbeeld is bij bruggenbouw. Leerlingen mochten een onderdeel ontwerpen en printen die ze in de brug gebruikten om de constructie te verstevigen. Leerlingen ervaren dat het niet gaat om het printen van een voorwerp maar dat het ontwerpproces dat er aan vooraf gaat veel belangrijker is. Het uiteindelijke resultaat, een geprint voorwerp, is natuurlijk de kers op de taart. Het is het tastbare resultaat waar je zo lang aan gewerkt hebt. En als het dan ook nog werkt …!

Wat maakt de aanpak van 3Dkanjers nu zo uniek?

We hebben ervoor gekozen om de 3D-printers via 3Dkanjers de school in te halen. Een “goedkopere” oplossing was om de printers los te kopen. Maar de expertise en steun die ik kan vinden bij 3Dkanjers, zowel op technisch als onderwijskundig vlak, heeft een enorme meerwaarde. Het is een totaalpakket waarmee ik ook weet dat de implementatie in school goed geregeld is. Dat gaf mij vertrouwen en de motivatie om een mooi project neer te zetten voor de leerlingen.

Auteur: Sara Seamari, technisch onderwijs assistent voor de vakken science, natuurkunde, biologie en scheikunde op het Vathorst College.

OBS Het Spectrum en ODBS De Eskampen uit Peize hebben een plusklas voor de leerlingen die extra uitdaging behoeven. Zij werken met deze leerlingen aan gezamenlijke activiteiten met nadruk op onderzoekend leren en ‘out of the box’ denken en aan persoonlijke doelen op het gebied van inzicht in jezelf, samenwerken, communiceren, leren leren en presenteren, analytisch-, creatief- en reflectief denken. De 3D-printer heeft een plaats verworven in dit leren. Twee uur per week ontmoeten deze leerlingen elkaar in de plusklas, maar het werkt ook door in de anderen uren.. en op de andere leerlingen. Anet Timmer, plusklasbegeleider, deelt hier haar ervaringen.

Hoe begon het ondernemen?

In het schooljaar 2013-14 zijn wij gestart met ondernemen in de plusklas. De leerlingen kregen een gastles over de paperclip. Uit onderzoek is gebleken dat kinderen veel creatiever denken dan volwassenen. Om deze creativiteit niet te verliezen of beter nog, uit te bouwen, moeten we ons onderwijs anders inrichten. De gastspreker daagde de leerlingen dan ook uit zoveel mogelijk ideeën te bedenken over wat je met een paperclip zou kunnen doen. De ideeën waren eindeloos. Er werd zelfs een stoel bedacht te ontwerpen vanuit een paperclip!

De vier beste ideeën werden gekozen en verder uitgewerkt in groepen. Bij iedere groep kwam een ondernemer uit de directe omgeving meedenken over het ontwerp. Er volgde marktonderzoek, een website werd opgezet en een vader kwam een presentatie geven over marketing. De leerlingen gaven zelf gastlessen in hun eigen klassen en lieten hen helpen bij het productieproces, om uiteindelijk de producten te gaan verkopen op het plein. De organisatie ‘Meesterlijk Ondernemen In Drenthe’ (MOID) en ‘Betapunt Noord’ maakten dit initiatief mede mogelijk en in juni 2014 was onze onderneming een feit. Op de kinderbedrijvendag (georganiseerd door MOID) werd ons bedrijf ‘Superclipsproducties’ officieel ingeschreven bij de Kamer van Koophandel.

De 3D-printer als onderdeel van het ondernemend leren

De ondernemer in de leerlingen was geboren. De verkoop was een succes geworden en de leerlingen wilden meer. Ze hadden ideeën voor nieuwe producten en de verkoop daarvan, inclusief promotieplan en kortingsacties. Maar deze zouden niet met slechts een paperclip en wat papier en kralen als grondstof gemaakt kunnen worden. Hiervoor hadden ze een 3D-printer nodig! Dit was het moment waarop 3Dkanjers in beeld kwam. Zij leveren een prachtig aanbod van een zelf te bouwen 3D-printer, een introductie, handleidingen voor het bouwen, ontwerpen en printen, een community op het web om van alles na te kunnen zoeken en vragen, ervaringen uit te wisselen en service en garantie. En van deze laatste hebben we dankbaar gebruik gemaakt, want ook voor de leerkracht is het een leuke uitdaging

De leerlingen hebben wederom een heel schooljaar enthousiast ondernomen. De bouw van de printer was een hele klus, maar toen die eenmaal printte waren de leerlingen zó trots dat ze deze zelf gebouwd hadden. Ze weten er nu veel meer van; ze weten hoe het werkt en als er problemen zijn kunnen ze deze meestal zelf oplossen. Ze zijn zelfs in pauzes en na schooltijd regelmatig aan het werk. Omdat alle kinderen in de scholen erg nieuwsgierig werden naar de 3D-printer hebben ze ook al workshops in andere klassen gegeven over de 3D-printer en een ontwerpwedstrijd uitgeschreven. Op de kijkmiddag zijn alvast de eerste ontwerpen verkocht ten bate van een nieuwe rol PLA plastic voor de 3D-printer. We verkopen als een trein: de bestellijst is nog niet eens volledig afgewerkt. Komend schooljaar kunnen wij dus zo de draad weer oppakken. We zullen dan ook eens een boekhouder uitnodigen voor tips om onze administratie te professionaliseren. Bovendien ligt er een aanvraag van een andere groep om hen te elpen ondernemen. Wellicht willen zij ook gebruik maken van de 3D-printer?

Onze visie op het werken met de 3D-printer

Wij willen leerlingen eigenaar laten zijn van hun eigen leerproces. Hen begeleiden door geen antwoorden te geven op vragen, maar door vragen te stellen. Wij stimuleren een onderzoekende houding. Leerlingen stellen vragen en vinden antwoorden. Zij werken samen, helpen elkaar, verdelen taken. Zij maken gebruik van ICT en hun omgeving. En niet iedereen doet hetzelfde, iedereen heeft zijn eigen taak binnen ons bedrijf. We hebben ons bedrijf verdeeld in afdelingen; onderzoeken en ontwerpen, productie en onderhoud, marketing en public relations. Van iedere afdeling is er één leider. Zij vormen samen het managementteam. Zo wordt er gebruik gemaakt van ieders talenten, maar worden er ook talenten ontwikkeld. We doen niet net alsof, we doen het echt. Dit maakt het leren functioneel. De 3D-printer is hierbij geen doel maar middel. En niet zomaar een middel, maar een aantrekkelijk middel. De 3D-printer biedt een vierde dimensie: die van perspectief! Vele doelen zijn bereikt en er zijn nog meer te behalen. Wij hebben al weer zin in een nieuw schooljaar.

Auteur: Anet Timmer, Plusklasbegeleider OBS het Spectrum en ODBS de Eskampen.

Vandaag start basisschool Op ‘t Veld in Emmen met een 3Dkanjers project. Wat dit project bijzonder maakt, is dat de leerlingen in groep 7 en 8 de kans krijgen om hun eigen ideeën als een echte ondernemer om te zetten in concrete producten. En dat kan natuurlijk heel goed met een 3D-printer!

In het kader van het Drentse project Meesterlijk Ondernemen leren basisschoolleerlingen ondernemende activiteiten neer te zetten. Vanuit verschillende rollen leren ze te werken in leerlingondernemingen. Ze leren daarbij ‚meesterlijk’ om te gaan met basisvaardigheden zoals taal en rekenen en worden gecoached door leerkrachten en innovatieve ondernemers.

Itie van den Berg, projectleider Meesterlijk Ondernemen in Drenthe, werkt samen met 3Dkanjers om dit bij obs Op ‘t Veld te realiseren. De leerlingen gaan de komende periode eerst de 3D-printer zelf bouwen. Zo leren ze naast goed samenwerken ook veel over wetenschap en techniek. Je moet als ondernemer natuurlijk wel weten hoe je eigen productieproces in elkaar zit. Met enige begeleiding van een ‘bouwouder’ zal over een paar weken de eerste printjes verschijnen. En dan gaan de ondernemers in spé zelf een product ontwerpen, ontwikkelen, produceren en verkopen.